بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانی
پوزولان یكی از منابع معدنی و مكانیكی موجود در طبیعت می باشد كه از مخلوط كردن آن با كلینكر سیمان وسایش بحد لازم می تواند سیمانی را تولید نمود كه از نقطه نظر بعضی از خواص نسبت به سیمان پرتلند معمولی امتیازهائی را دارا می باشد. استفاده از این ماده معدنی كه نهایتاً باعث كاهش قیمت تمام شده سیمان و نیز افزایش تولید می گردد.
آنچه در این پروژه آمده است نتایج مربوط به اكتشاف ذخایر پوزولانی در شعاع ۱۵۰ كیلو متری اطراف كارخانه سیمان اردبیل و هم چنین كارخانجات در دست احداث می باشد. بدین منظور پس از شناسایی هر كانسار پوزولانی روی نمونه ای مخلوط های مختلف صورت گرفته است. براساس این آزمایشات ارزیابی مقدماتی هر كانسار و انتخاب اولویت ها برای اكتشافات تفضیلی و بررسیهای نهایی كاربرد موجود در آن انجام پذیرفته است. بدیهی است انجام بررسیهای تفظیلی می بایست متقابلاً دنبال گردند. امید است این بررسیها بتواند آغازی برای استفاده مطلوب از منابع كشور و تولید انبوده این نوع سیمال گردد.
مقدمه :
از آنجا كه مناطق مورد مطالعه بیشتر توف های پا میس دار رویا پامیس برشیا میباشند. بجاست كه مقدمتاً در مورد پامیس، منشأ آن و موارد استفاده اش در صنعت شرحی مختصر ارائه گردد.
پامیس به شیشه های ولكانیكی اسید و آبداری اطلاق میشود كه سرد شدن سریع گدازه های شیشه ای اسید و سرشار از آب در فشار آتمسفر حاصل شده اند. در این حالت گدازه های اسید به مواد كف مانند حاوی حباب های فراوانی و ذرات جامد كوچك تبدیل میگردند كه متشكل از ذرات زاویه دار شیشه و یا قطعات خرد شده پامیس میباشند. آزمایش نشان داده است كه اگر یك ماده مذاب ریولیتی با حرارت ۸۷۰ تا ۹۰۰ درجه در مجاورت كمی آب ( ۵/۰ درصد) وجود داشته باشد و در فشار آتمسفر بسرعت سرد شود به پامیس تبدیل میگردد.
پامیس بشدت متخلخل بوده و حفره های بیشمار آن توسط گازها خصوصاً بخار آب حاصل میشوند كه موقع سرد شدن سریع حاصل شده اند. اگر چه وزن مخصوص شیشه واقعی ۵/۲ است، اما ساخت حفره ای پامیس وزن مخصوص آنرا به كمتر از ۱ نیز كاهش میدهد و چون این حفرات مسدود میباشند قابلیت نفوذ خیلی كمی داشته و قطعات آن برای مدتهای طولانی بر روی آب شناور میمانند چگالی ظاهری پامیس كلوخه ای ۴۰۰ تا ۱۴۰۰ Kg/M3 ، تخلخل آن ۸۰ درصد و مقاومت آن در مقابل تراكم ۴/۰ تا ۲ Mpa و سختی آن ۶ میباشد. اگر اندازه ذرات پامیس كوچكتر از ۲ میلیمتر باشد به آن پامیسیت می گویند. به خاكستر آتشفشانی نیز پامیسیت می گویند. پامیس در حقیقت شیشه جوشیده و كف كرده ایست كه حاوی ذرات متراكم و سخت شیشه، ذرات ریز بلوركوارتز، فلدسپات و كانی تیره میباشد. پامیس و پامیسیت معمولاً با هم تشكیل میشوند و در صورت تراكم به توف های اسیدی تبدیل میشوند.
موارد استفاده پامیس
پامیس و پامیسیت حدود ۶۰ سال بعنوان ماده ساینده مصرف میگردید و تا سال ۱۹۴۰ نیز مهمترین مورد مصرف آن بعنوان ماده ساینده بوده است.
در صابون سازی و مواد پاك كننده وسایل خانگی نیز مصرف دارد. انواع خیلی ریز آن (مانند ذرات غبار) برای صیقل دادن ظروف نقره و قطعات فلزی و لوازم چوبی مورد استفاده قرار میگرند.
مهندسین رومی درگذشته مخلوطی از آهك و خاكستر آتشفشانی را بصورت یك ملات بكار میبردند كه بر ملات آهكی برتری داشت این سیمان خیلی قوی و در مقابل آب دریا مقاوم بوده و در هر دو شرایط زیر آب و بیرون از آب سخت میگردد. خاكستر آتشفشانی این سیمان در اطراف شهرهای پوزولی و ناپل قرار داشته و بهمین منظور به سیمان پوزولان معروف شده است. این نوع سیمان سالهاست كه در اروپا مصرف میشود و در امریكا نیز پامیس و پامیسیت را با سیمان پرتلند مخلوط نموده و در ساختمان سدها و كانال ها بكار میبرند.
از سال ۱۹۴۰ به بعد مصرف پامیس در مقیاس وسیعی افزایش پیدا كرد. پامیس خرد شده و درجه بندی شده بعنوان یكی از اجزاء مهم سیمان سبك و قطعات سیمانی پیش ساخته و سیمان نرم مصرف میشود.
پامیس و پامیسیت خرد و آسیاب شده بجای ماسه برای ساختن بتن عایق حرارتی و صوتی، كمك صافی، تقویت كننده و خاك مواد حشره كش و روكش سطح سیاه اسفالت جاده ها، در مرغداری ها و در موراد متعدد دیگری مصرف میگردد.
خصوصیات پامیس جهت مصرف در سیمان پرتلند
پوزولان به تنهایی قابل مصرف نیست و معمولاً به نسبتهای مختلف با سیمان پرتلند یا آهك پخته مصرف میگردد. سیمان پرتلند- پوزولان در مقابل آبهای نمكدار و فرسایش مقاومت زیادی دارد. ضمناً هزینه تولید آن نیز كمتر از سیمان پرتلند است.
سیمان پوزولانی در روزهای اول مقاومت كمتری از سیمان پرتلند را نشان میدهند.
ولی در محیط مناسب پس از گذشت زمانی بیش از شش ماه مقاومت آن از سیمان پرتلند بیشتر می شود. تولید سیمان با استفاده از مواد افزودنی از دیر زمان مورد توجه بوده است برای اولین بار رومیهای قدیم در نزدیكی شهر POZZUOLI در ایتالیا با اختلاط مواد ولكانیكی آتشفشان و زو وآهك شكفته ملاتی تهیه نمودند كه در دراز مدت مقاومت زیادی از خودشان داده است این نوع مواد كه با آهك تشكیل پیوندهای هیدرولیكی مینمایند پوزولان نامیده می شوند. در حال حاضر در بسیاری از كشورهای جهان مواد طبیعی و مصنوعی دارای خواص پوزولان هستند را براساس نوع و كاربرد تا ۴۰% به كلینكر سیمان می افزایند وسایش میدهند یا اینكه مواد پوزولان سائیده شده را مستقیماً با سیمان مخلوط و سیمان پوزولانی تهیه نمایند.
در ایران اكثر كارخانجات سیمان پوزولای ( سنگ تر است) تولید می كنند.
فهرست مطالب :
فصل اول
كلیات
موقعیت جغرافیایی
مقدمه
فصل دوم
خلاصه ای از زمین شناسی منطقه اردبیل
فصل سوم
خاصیت پوزولان
بارزترین نكات مثبت تولید سیمان با مواد افزودنی
كشورهای تولید كننده سیمان پوزولانی و استانداردهای آن
بررسیهای مقدماتی برای شناسایی و اكتشاف مواد پوزولان
مناطق مورد بررسی جهت اكتشاف مقدماتی مواد پوزولانی در اردبیل
۱- توف برشها وهیا لوكلاستیت های ائوسن
۱-۱- زمین شناسی
۱-۲- سنگ شناسی
۱-۳- پوزولان اكتیویته
۱-۴- ذخیره احتمالی
۱-۵- نگرشی به جنبه های اقتصادی
۲- توف ها و توف برشهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل
۲-۱- خلاصه ای از زمین شناسی حوضه رسوبی نئوژن در جنوب اردبیل
۲-۲- بررسی توفهای پامیس دار موجود در رسوبات جنوب اردبیل بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان
۲-۲-۱ اندیس شماره ۱ (اندیس چای سیغرلی)
الف- موقعیت جغرافیایی
ب- شرح واحدهای سنگی
ج- مطالعات سنگ شناسی
د- آزمایشات میزان فعالیت پوزولانی
م- ذخیره احتمالی
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی
۲-۲-۲ اندیس شماره ۲ (اندیس دیم سیغرلی – اوچقاز)
الف – موقعیت جغرافیائی
ب- شرح واحد های سنگی
ج- مطالعات سنگ شناسی
د- آزمایشات پوزولان اكتیویته
م- ذخیره احتمالی
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی
۲-۲-۳ اندیس شماره ۳ (اندیش قشلاق قاسملو)
الف- موقعیت جغرافیایی
ب- شرح واحدهای سنگی
ج- مطالعات سنگ شناسی
د- آزمایشات پوزولان اكتیویته
م- ذخیره احتمالی
ه- نگرشی به جنبه های اقتصادی
۲-۲-۴ – اندیس شماره ۴ (اندیس الماس كندی)
الف- موقعیت جغرافیایی
ب- شرح واحدهای سنگی
ج- مطالعات سنگ شناسی
د- آزمایش پوزولان اكتیویته
م- ذخیره احتمالی
هـ – نگرشی به جنبه های اقتصادی
۳- ایگنمبریت ها و خاكسترهای آتشفشانی مربوط به فعالیت آتشفشانی سبلان
۳-۱- مختصری در مورد زمین شناسی آتشفشان سبلان
۳-۲- بررسی ایگنمبریت های دره قطور سویی بعنوان ماده اولیه سیمان پوزولان
۳-۲-۱ مطالعات سنگ شناسی
۳-۲-۲- آزمایش پوزولان اكتیویته
۳-۲-۳- ذخیره احتمالی
۳-۲-۴- نگرشی به جنبه های اقتصادی
۳-۳- نهشته های خاكستر دامنه های شرقی سبلان
۳-۳-۱- اندیس شماره ۱(اندیس غرب سرعین)
۳-۳-۲- اندیس شماره ۲(اندیس حسن باری)
۳-۳-۳- اندیس شماره ۳ (اندیس ایمچه)
۳-۳-۴- اندیس شماره ۴ (اندیس باری)
۳-۳-۵- اندیس شماره ۵ (اندیس دیج و یجین)
۳-۳-۶- اندیس شماره ۶- (اندیس حمله ور)
۳-۳-۷- مطالعات سنگ شناسی
۳-۳-۸- آزمایش پوزولان اكتیویته
۳-۳-۹- ذخیره احتمالی
۳-۳-۱۰- نگرشی به جنبه های اقتصادی
ارزیابی كلی
این متن فقط قسمتی از بررسی پتانسیل های موجود در استان اردبیل برای تولید سیمان پوزولانیمی باشد
جهت دریافت کل متن ، لطفا آن را خریداری نمایید