همدان
فهرست مطالب 
  
| عـنـوان | صفحه | 
| مقدمه | 1 | 
| جغرافیای طبیعی | 2 | 
| سابقة تاریخی  | 3 | 
| نگاهی كوتاه وگذرا به بافت قدیم   شهر همدان | 6 | 
| جمعیت ، نژاد و پراكندگی | 7 | 
| محلات و كوی های قدیمی | 7 | 
| آثار وابنیههای تاریخی و نقاط دیدنی | 9 | 
| بقاع و اماكن مذهبی | 10 | 
| مدارس ومساجد | 11 | 
| آثار تاریخی | 11 | 
| بناهای دیدنی | 12 | 
| غارهای همدان | 15 | 
| صنایع دستی | 16 | 
| منابع وماخذ | 17 | 
 
 
 
 
 
 
 
« بنـامخـدا » 
 
 
مقـدمه :
«اَوَلَمْیَسیروافیِالْاَرضِفَیَنْظُرواكَیفَكانَعاقِبَةُالَّذینَمِنْقَبْلِهِمْ … »   
(( آیا در زمین سیر نمی كنید تا عاقبت كار پیشینیان خود را بنگرید)) 
 
با تشكر فـراوان از مسئولین مدرسهی غیرانتفاعی ارشاد كه زمینهساز تحقیق در یكی از استانهای ایران گردیده ، در این جهت و ادای این وظیفه بود كه علاوه بر نمایش تجلی قدرت و ارادهی پروردگار و آیات الهی در مظاهر و جلوههای طبیعت زیبا و تحسین برانگیز استان همدان كه برای معرفت بیشتر آیات آفاقی و انفسی می باشد . امید است كه با بزرگواری نواقص را بر ما ببخشائید .
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
جغرافیایی طبـیعی
 
الف) موقعیت و مساحت : استان همدان با وسعتی  در حدود 20 هزار  كیلومتر مربع كه درحدود 2/1% مساحت كل كشور را تشكیل میدهد ، در غرب ایران بین مدار 33 درجه و 59 دقیقه تا 25 درجه و 45 دقیقه عرض شمالی و 47 درجهو34دقیقه تا 49درجهو36 دقیقه طول شرقیاز نصفالنهار گرینویچ قرار گرفته است .این استان از شمال به استان زنجان ، از جنوب به استان لرستان (بروجرد) و از شرق به استان اراك و از مغرب به استانهای باختران 
 و قسمتی از كردستان محدود میباشد .
 
 
 
                                                                                                                      رزن
 
 
                                                                                                                               كبودرآهنگ
                                                                                                                                                        سیمینه رود
                                                                                                                        قراء وپیشخور
                                                                                                                                                                بهار
                                                                                                                                 مهاوند          
                                                                                                                                                                         اسدآباد
 
 
                                                                                                                                           تویسركان
                                                                                                                                             فیروزآباد
                                                                                                                                                                                       خزل
                                                                                                                                 یاس
 
 
| 
| ب)پستی و بلندی : این استان منطقهایست كوهستانی و كوههای واقع در آن در     تقسیمبندی كوههای ایران جزو رشتهكوههای غربی ومركزی كشور است كه جهت آنها     مانند كوههای مركزی از شمال غربی به جنوب شرقی میباشد . نوع آنها خارائی     وبیشتر ایام سال مستوراز برف بوده و بهمین علت سرچشمة رودخانهها و چشمهسارهای     فراوان می باشند.   |  | 
مهمترین كوههای استان عبارتند از : 
 - الـوند : رشتهكوهی است تك در ابتدا و امتداد سلسلهكوههای زاگرس كه از كوههای میانی فلات ایران محسوب و مربوط به دوران سوم زمین شناسی است . درجنوب شهرستان همدان واقـع و از شمال غـربی به كوه خدابندهلـوی سنـندج و كـوه مهم چهـل چشمة كردستان واز جنوب شرقی به ارتفاعات راسوند اراك و كوه وفس متصل است .خطالراسآنحد طبیعیبین شهرستان همدان وتویسركان می باشد وبلندترین قلة آن موسوم به الـوند در 18 كیلومتری جنوب شهر واقع و ارتفاع آن 3574 متر می باشد . 
 - كوههای كم ارنفاع چنگ الماس  در شمال دهستان مهربان كه ارتفاع بلندترین قلة آن 2525 متر میباشد . 
 -  كوههای قرهداغ با 2365 متر ارتفاع 
 - كوههای ارمنی در شمال بخش كبوترآهنگ 
- كوه وفس در مشرق با ارتفاع  2540 متر