بررسی عوامل موثر در اجرای سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM)و ارائه الگوی مناسب شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه
فهرست
عنوان صفحه
پیشگفتار............................................................................................................ 1
چکیده................................................................................................................ 2
فصل اول: مقدمه پژوهش
مقدمه.................................................................................................... 4
بیان مسئله پژوهش............................................................................... 4
اهمیت پژوهش...................................................................................... 5
اهداف پژوهش...................................................................................... 6
سؤالات و فرضیه های پژوهش............................................................ 6
تعاریف اصطلاحات و تعاریف متغیرها................................................ 7
قصل دوم: بررسی پیشینه و ادبیات تحقیق
شناخت سیستم نت................................................................................ 11
خصوصیات یک سیستم نت.................................................................. 13
انواع سیستم های نگهداری و تعمیرات................................................. 16
سیستم تعمیرات اضطراری.................................................................. 16
سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه................................................. 17
نگهداری بهره ور جامع........................................................................ 18
سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگویانه................................................. 21
سیستم نگهداری و تعمیرات کنشگرایانه............................................... 22
سیستم نگهداری و تعمیرات دقیق......................................................... 22
اصول اساسی مؤسسه مارشال جهت اجرای سیستم pm در سازمان 26
بررسی پژوهشهای انجام شده در ارتباط با موضوع تحقیق............... 28
بررسی پژوهش های مشابه ................................................................ 28
روش پژوهش....................................................................................... 29
فصل سوم: روش تحقیق
محدوده مورد بررسی و جامعه آماری................................................ 31
نمونه آماری و روش نمونه برداری.................................................... 31
حجم نمونه و روش تعیین آن............................................................... 31
ابزارهای اندازه گیری........................................................................... 31
روایی و پایایی ..................................................................................... 32
روش تجزیه و تحلیل داده ها................................................................ 33
فصل چهارم: بررسی های آماری تحقیق
توصیف داده ها.................................................................................... 37
تجزیه و تحلیل داده ها.......................................................................... 42
بررسی فرضیات تحقیق با استفاده از آمار استنباطی........................... 54
نتایج...................................................................................................... 60
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
مروری بر کلیات تحقیق........................................................................ 65
نقد و بررسی از یافته های پژوهش .................................................... 66
محدودیت ............................................................................................. 76
پیشنهادات و کاربرد ............................................................................ 76
منابع
فارسی................................................................................................... 82
انگلیسی................................................................................................. 83
پیوست ها
نمونه سؤالات....................................................................................... 85
فهرست جداول و نمودارها
عنوان صفحه
شکل 1-2 – اهمیت امور نت............................................................................. 12
شکل 2-2- توالی نت........................................................................................ 23
شکل 1-5- ارتباط بین بخشهای اصلی مدیریت نت......................................... 69
شکل 2-5- ارتباط سیستم نت با سایر بخشها................................................. 70
شکل 3-5- نمودار پیشنهادی (الف)................................................................. 74
شکل 4-5- نمودار پیشنهادی (ب).................................................................... 75
جدول 1-4- شاخص متغیر استقبال مدیران.................................................... 42
جدول 2-4- فراوانی متغیر استقبال مدیران..................................................... 43
جدول 3-4- شاخص متغیر تکنولوژی............................................................. 45
جدول 4-4- فراوانی متغیر تکنولوژی............................................................. 45
جدول 5-4- شاخص متغیر ساختار................................................................. 47
جدول 6-4- فراوانی متغیر ساختار................................................................. 47
جدول 7-4- ساخص متغیر فرهنگ.................................................................. 49
جدول 8-4- فراوانی متغیر فرهنگ................................................................... 49
جدول 9-4- شاخص متغیر زمینه و شرایط مساعد شرکت............................ 51
جدول 10-4- فراوانی متغیر زمینه و شرایط مساعد شرکت........................... 51
جدول 11-4- نتایج آماری عوامل تأثیرگذار در سیستم نت............................ 61
جدول 12-4- جدول تعیین سطح شرکت.......................................................... 62
جدول 13-4- جدول دیدگاه پاسخ دهندگان..................................................... 63
نمودار 1-4- شاخص متغیر استقبال مدیران................................................... 44
نمودار 2-4- شاخص متغیر تکنولوژی............................................................ 46
نمودار 3-4- شاخص متغیر ساختار................................................................ 48
نمودار 4-4- شاخص متغیر فرهنگ................................................................. 50
نمودار 5-4- شاخص متغیر زمینه مساعد برای اجرا در شرکت.................... 54
پیشگفتار
سازمانهای تولیدی بیشماری در گوشه و كنار جهان در حال فعالیت هستند، اما معدودی از آنها بااقتدار به فعالیت خود ادامه می دهند و گوی سبقت را از دیگران ربوده اند. همگان بر قدرت این سازمانها واقف بوده و از آنها به عنوان سازمانهای ممتاز یاد می كنند .مشخصه این سازمانهای ممتاز چیست؟
یك سازمان ممتاز در تمام زمینه ها اعم از سیستم‌های تولیدی، اطلاعاتی،خریدوفروش،خدمات و بازاریابی، مهندسی و كیفیت در سطح ممتاز فعالیت می كند. یكی از شاخصه های اصلی یك سازمان تولیدی ممتاز، دارابودن تشكیلات نگهداری و تعمیراتی ممتاز است.
در این پژوهش سعی شده به اختصار به تعریف آن و روند رشد آن در طول زمان و خصوصا به عوامل موثر در اجرای آن از طریق تحقیق عملی در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه پرداخته و با کسب نظرات افراد مرتبط با این سیستم از طریق سؤالات و بررسی آن از طریق روش های آماری نتایجی درشناسایی مشکلات و مزایای اجرای آن بدست آوریم برای طرح سؤالات تلاش شده از شرکتهای فعال مطرح در دنیا در زمینه سیستم نگهداری و تعمیرات کمک جسته و در تهیه سؤالات اصلی و فرعی موضوع تحقیق تجربه آنان مورد بهره برداری قرار گیرد. اگر چه دربررسی سعی شده از آخرین یافته ها وروشهای بررسی سازمان در زمینه نگهداری و تعمیرات از منابع خارجی و داخلی بهره گیری شود ولیکن بدلیل گستردگی موضوع در تدوین و طراحی مطلب بی عیب و نقص نخواهد بود. امید دارم این مطالب گامی هر چند کوچک برای رشد و توسعه مدیریت نت[1] در صنعت آب و برق برداشته باشد.
چکیده:
مسئلة مهم در نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه حفظ آمادگی و عملیاتی نگهداشتن تجهیزات، ماشین آلات و تأسیسات است. استفاده از سیستم برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات و ارائه آن ضمن ایجاد مطلوب ترین سرویسهای تعمیراتی و اتخاذ بهترین رو شها برای تداوم کار صنعت با حداکثر بازدهی و کاهش هزینه، سبب افزایش سرمایه گذاریها در صنایع در شرایطی که محدودیت در منابع و مواد اولیه وجود دارد میگردد .برای استفاده از این سیستم نیاز به شناسائی برخی از عوامل مهم و تاثیر گذار در اجرای ان می باشد، تا بتوان نتایج مفیدی در اجرای آن که همواره با هزینه هایی همراه خواهد بود کسب نمود. در این تحقیق تلاش شده است به شناسائی این عوامل تاثیر گذار پرداخته و با بحث وبررسی دقیق برخی از عاملهای مهم، از طریق سؤالات و کسب نقطه نظرات مدیران و کارشناسان مرتبط به آن شده است که نهایتاً برای رسیدن به اهداف پژوهش که شامل شناسایی سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و بررسی استقبال مدیران شرکت در صورت اجرای این سیستم و بررسی شرایط ساختاری ، فرهنگی و تکنولوژی موجود در شرکت جهت اجرای این سیستم و در نهایت در صورت موجود بودن شرایط، ارائه الگوی مناسب در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه می باشد. که می تواند به صورت عملی اجرا شود که در فصول مختلف مراحل آن ذکر گردیده است.
با بررسی این تحقیق ضمن بحث در صحت فرضیات به نتایجی دست یافته كه چنانچه به آن پرداخته نشود اجرای این سیستم نه تنها كارائی نداشته بلكه هزینه زیادی را بر سازمان برجای خواهد گذاشت. توجه بر فرهنگ ، ساختار، تشویق وتنبیه، توجه مدیر عالی و مدیران ارشد و آموزش كاركنان از مسائل مهمی می باشد كه قبل از اجرای سیستم باید زمینه را فراهم نمود.
فصل اول
- · مقدمه
- · بیان مسأله پژوهش
- · اهمیت پژوهش
- · اهداف پژوهش
- · سؤالات و فرضیه های پژوهش
- · تعاریف اصطلاحات و تعاریف متغیّرها
مقدمه
ضرورت طراحی و استقرار سیستم‌های نگهداری و تعمیرات در صنعت یکی از مسائل مبرم و حیاتی امروز مملکت ماست. حفظ سرمایه های کشور و ارزیابی تجهیزات از یک سو ، و پیشرفت سریع فن آوری و بالطبع ورود روز افزون ماشین آلات و تجهیزات جدید به صنعت از سوی دیگر ، استفاده عقلانی و برنامه ریزی شده و نگهداری و تعمیرات بموقع ماشین آلات و تجهیزات را الزامی می سازد.
نظربه اینکه بهره برداری صحیح از تا سیسات خصوصا در مقوله آب و فاضلاب در گرو دو عامل اصلی مدیریت فرایند و مدیریت عملکرد بهینه تأسیسات و تجهیزات است. لذا بحث و بررسی بر عوامل موثر در اجرای یک سیستمی که بتواند کارائی و اثر بخشی لازم را در یک سازمان دنبال داشته باشد بسیار مهم خواهد بود.
از طرف دیگر سیستم‌های کاربردی بدلیل فیزیکی و ماهوی دارای عمر مفید پیش بینی هستند. کاهش و افزایش عمر مفید سیستم ها ، بستگی به چند عامل دارد ار جمله کیفیت ساخت، نوع رفتار با آن ، میزان کار کرد و از همه مهمتر رسیدگی که می تواند بصورت پیشگیری سرویس و نگهداری یا درمان (تعمیرات) باشد.
بیان مسأله پژو هش
هم اکنون اکثریت قریب به اتفاق مهندسین و مدیران ، توجه و علاقه فراوانی نسبت به بهره گیری از دانش مهندسی نگهداری و تعمیرات، دارند. امروزه بخش مهندسی نگهداری و تعمیرات در واحدهای صنعتی پیش از پیش به استفاده از روشهای آمار و ریاضی در برنامه ریزیهای خود روی آورده و شکل یک دانش به خود گرفته است.
وجود یک سیستم مجهز و برنامه ریزی شده نگهداری و تعمیرات از آنرو ضروری است که کنترل مستمر و اطلاع کامل از اوضاع و احوال و نحوه عملکرد واحد تولیدی، ابنیه، ماشین آلات و غیره .... را ممکن می سازد و لذا ارائه مطلوب ترین سرویسهای تعمیراتی و اتخاذ بهترین رو شها برای تداوم کار صنعت با حداکثر بازدهی و کاهش هزینه امکان پذیر می گردد.
از طرف دیگر افزایش سرمایه گذاریها در صنایع و محدودیت در منابع و مواد اولیه مورد نیاز سبب اهمیت کارائی و بهره وری از امکانات موجود نزد صاحبان صنایع و مدیران مسئول در صنعت گردیده است.این هدف زمانی مهمتر و در خور توجه بیشتر جلوه میکند که بحث رقابت های صنعتی شدید که در بازار های داخلی و جهانی وجود دارد مطرح می گردد.
شرکت آب و فاضلاب یک سیستم پیوسته بوده و در صورت بروز مشکل یا احتمالاً خرابی در تأسیسات و ماشین آلات این سیستم پیوسته دچار مشکل شده و باعث تأخیر در تولید می گردد که زیان های ناشی از آن نه تنها هزینه های زیادی را برای شرکت در برمیگیرد بلکه از آن مهمتر باعث کمبود و نوسان در تولید آب شرب مصرفی مورد نیاز استان می شود بنابراین نیاز به یک سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه در شرکت احساس می شود که بوسیله آن بتوان تا حدود زیادی از بروز مشکلات ناشی از تأخیر در تولید به جهت خرابی ناگهانی ماشین آلات جلوگیری شود.
دستیابی به این امر مهم زمانی حاصل میگردد که با مسائل تولیدی با دیدی منطقی ، علمی و دقیق و همراه با برنامه ریزی صحیح برخورد گردد، یکی از این مسائل مهم حفظ آمادگی و عملیاتی نگهداشتن تجهیزات ، ماشین آلات و تأسیسات است و اصولی ترین راه حل این مسئله، استفاده از سیستم برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات است.
استقرار چنین سیستمی در یک صنعت و یا سازمان نیازمند به بررسی همه جانبه از اهداف عالی سازمان گرفته تا عواملی نظیر نیروی انسانی ، منابع ، فرهنگ محیطی و محاطی و زمینه مناسب برای انتقال و اجرای آن دارد که در این پژو هش سعی شده این عوامل مورد بررسی قرار گیرد
اهمیت پژوهش
سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات با هدف کاهش تعمیرات و هزینه های مربوطه به آن خواهد توانست با بهرهگیری از تکنیکهای بازرسی دوره ای ، زمان بندی سرویس ها، ارائه برنامه های مدون روغن کاری و گریسکاری و سایر بازرسی های پیشگیرانه در کاهش تعمیرات اضطراری و بدون برنامه نقش بسزائی داشته باشد، ضمن اینکه پردازش اطلاعات منتج از استقرار این سیستم، کاربران را در مقابله با علل خرابی های تکراری آگاه ساخته و می تواند با ارائه راهکارهای مناسب بر اینگونه خرابیها ممانعت بعمل آورد. چراکه از کار افتادگی و خرابیها میتواند پیامد های ذیل را داشته باشد:
الف- کاهش یا توقف تولید
ب- بیکاری نیروی انسانی بطور مستقیم یا غیر مستقیم
ج- تاخیر یا توقف در سایر امور تولید در یک خط تولیدی
د- ایجاد هزینه های اضافی
ذ- نارضایتی و تخریب روحیه کارکنان فنی و بهره برداری
با توجه به مواردی که ذکر گردید میتوان اهمیت این پژو هش را بشرح ذیل خلاصه نمود:
- آشنائی و ارائه راه حل به مدیران از مشکلات اجرائی و چالش های اجرای سیستم نت
- توجه به مسائل مهم تاثیر گذار در اجرای سیستم نت نظیر فرهنگ سازی، ساختار، نیروی انسانی ،آموزش و...
- ارائه بینش جدید برای رشد و توسعه شرکت بجای نگرش سنتی به تأسیسات و تجهیزات
- ارائه جریان مناسب اطلاعاتی در بخش نگهداری در راستای بکار گیری این سیستم
- ایجاد علاقمندی در اجرای این سیستم برای مدیران ارشد سازمان و باز نگری در نمودار سازمانی خود در بخش نگهداری
- توجه به نحوه نگهداری و تعمیرات در زمان طراحی و ساخت و راه اندازی تجهیزات
اهداف پژوهش
این پژوهش به بررسی مدیریتی در جهت شناسائی عوامل تاثیر گذار در اجرای سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه پرداخته وبراین اساس اهداف ذیل رابرای تحقیق دنبال خواهد نمود:
- بررسی استقبال مدیران برای اجرای سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه
- شناسائی سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و تطبیق آن با شرایط شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه
- شرایط فرهنگی مناسب سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و تطبیق آن با شرایط شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه
- شرایط تکنولوژی سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و تطبیق آن با شرایط شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه
- ارائه الگوی مناسب
اهداف این پژوهش به این جهت قابل اهمیت است که تاکنون در سطح کشور به این عوامل بطور اختصاصی پرداخته نشده و بررسی های لازم از عدم مو فقیت در اجرای آن صورت نگرفته است. تاکنون در نقاطی از صنعت که این سیستم را مطالعه و مستقر نموده اند نتوانسته اند آن راندمان مناسب را در یافت نمایند وپس از مدتی بنا به عللی عملا در بکار گیری آن بی توجهی شده است.
سؤالات و فرضیه های پژوهش
در بررسی اهداف پژوهش سؤالات های ذیل مطرح می گردد:
سؤالات اصلی
1- آیا مدیران شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه از سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه استقبال می کنند؟
2- آیا اجرای سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه[2] با ساختار فعلی شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه هماهنگی دارد؟
3- آیا شرایط فرهنگی مناسب برای استقراراین سیستم در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه وجود دارد؟
4- آیا شرایط تکنولوژیکی مناسب برای دست یابی به الگوی مناسب این سیستم در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه وجود دارد؟
5- آیا زمینه و شرایط مساعد برای اجرای این سیستم در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه وجود دارد؟
فرضیات :
در راستای سؤالات اصلی بیان شده فرضیه های این پژوهش بشرح ذیل قابل طرح است:
- اجرای سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه با ساختار فعلی شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه هماهنگی دارد.
- شرایط فرهنگی مناسب برای استقراراین سیستم در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه وجود دارد.
- شرایط تکنولوژیکی مناسب برای دست یابی به الگوی مناسب این سیستم در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه وجود دارد.
- مدیران شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه از سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه استقبال می کنند.
- زمینه و شرایط مساعد برای اجرای سیستم در شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه وجود دارد.
- بین عوامل موثر در اجرای سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه اولویت یکسانی وجود ندارد.
تعاریف اصطلاحات و تعاریف عملیاتی متغیّرها
نگهداری (Maintenance)
مجموعه ای از فعالیت ها که بطور مشخص و معمولاً به صورت برنامه ریزی شده وبا هدف جلوگیری از خرابی ناگهانی ماشین آلات و تجهیزات و تأسیسات انجام گرفته و با این کار قابلیت اطمینان و در دسترس بودن آنها را افزایش می دهیم (حاج شیر محمدی علی، 1381).
تعمیرات (Repairs)
شامل مجموعه ای از فعالیت هائی است که برروی یک سیستم یا وسیله ای که دچار خرابی و یا از کار افتادگی گردیده ، انجام می دهیم تا آن را به حالت آماده و قابل بهره برداری باز گردانده ودر جهت انجام وظیفه ای که به آن محول گردیده است ، آماده سازد (حاج شیر محمدی علی ، 1381).
نگهداری و تعمیرات (نت)
منظور ازسیستم نگهداری و تعمیرات مجموعه عملیاتی جهت نگهداری دارائیها ی فیزیکی و حفظ و صیانت از آنها در شرایط قابل قبول ویا تغییر آنها به شرایط قابل قبول اعمال شده تا زمینه حصول اقتصادی ترین راه صرف هزینه جهت بهره برداری و بهسازی از تجهیزات را ایجاد نماید (حاج شیر محمدی علی ، 1381).
فرهنگ (Culture)
در معنی فرهنگ تعاریف متعددی ودرعین حال متنوعی ارائه گردید که در اینجا صرفاً به دو تعریف اشاره میگردد.
1- فرهنگ سازمانی عبارت است از ارزشهای غالبی که توسط اکثریت قریب به اتفاق اعضاء پذیرفته وحمایت میگردد و عامل انسجام اعضاء و همنوائی درونی میان آنها می باشد.
2- فرهنگ سازمانی عبارتست از مجموعه ای از ارزشها ،باورها، درک و استنباط و شیوه های تفکر یا اندیشیدن که اعضاء سازمان در آنها وجوه مشترک دارندو همان چیزی است که به عنوان یک پدیده درست به اعضای تازه وارد آموزش داده می شود. آن نماینگر بخش محسوس سازمان است (جی. ای. گل، 1382).
مدیریت (Management)
مدیریت مجوعه فعالیتهای برنامه ریزی ، سازماندهی ،هدایت و رهبری ، کنترل در یک سازمان را به عهده دارد. تصمیم گیری ، کنترل هزینه ها، ایجاد انگیزه، پاداش و تنبیه و تشویق از جمله فعالیتهای مدیریت به شمار می رود. مدیریت پایه و اساس یک سازمان می باشد (جی. ای. گل، 1382).
جهت دریافت فایل بررسی عوامل موثر در اجرای سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM)و ارائه الگوی مناسب شرکت آب و فاضلاب استان کرمانشاه لطفا آن را خریداری نمایید