تأثیر آنزیم بر روی كالاهای رنگرزی شده با رنگ مستقیم
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : مقدمه ....................................................................................................
1-1) مقدمه ............................................................................................................
1-2) اهداف پروژه .................................................................................................
1-3) اهمیت پروژه...................................................................................................
1-4) كارهای انجام شده قبل...................................................................................
1-4-1) هیدرولیز آنزیمی سلولز و عوامل مؤثر در شدت هیدرولیز.......................
1-4-2) اثر آنزیم سلولاز بر رنگ پذیری الیاف سلولزی........................................
1-4-3) تأثیر رنگ به كار رفته روی پارچه در شدت هیدرولیز آنزیمی.................
فصل دوم: تجربیات ...............................................................................................
1-2) مواد مورد استفاده.........................................................................................
2-2) وسایل مورد استفاده .....................................................................................
2-3) روش انجام آزمایشات....................................................................................
2-3-1) رنگرزری پارچه های پنبه ای قبل از هیدرولیز آنزیمی.............................
2-3-2) هیدرولیز آنزیمی پارچه های پنبه ای قبل از رنگرزی................................
فصل سوم: نتایج و بحث.......................................................................................
فصل چهارم: نمونه ها..........................................................................................
فصل پنجم: مقالات لاتین......................................................................................
فصل یكم
1-1) مقدمه
همگام با رشد فزایندة استفاده از فرآیندهای بیوتكنولوژی در صنعت، استفاده از آنزیمها در صنایع نساجی نیز گسترش چشمگیری داشته است. به عنوان مهمترین نمونه از این موارد میتوان هیدرولیز كتنرل شده آنزیمی كالاهای سلولزی توسط سلولازها را نام برد.
این عملیات اولین بار در ژاپن تحت عنوان بیوپولیشینگ (1) برای تكمیل پارچه های تاری ـ پودی بكار گرفته شد. این تكمیل خاص پارچه های پنبه ای نبوده و میتواند برای پارچه های بافته شده از كتان، رامی و دیگر الیاف سلولزی و مخلوط آنها با الیاف مصنوعی و پروتئینی نیز بكار برده شود.
هیدرولیز آنزیمی منسوجات سلولزی، توسط ایزوآنزیم های سلولاز انجام میشود. سلولاز به سیستمی از آنزیم ها اطلاق میشود كه باهم به صورت زنجیره ای عمل كرده و قادر به شكستن پلیمرهای سلولزی بسیار آرایش یافته هستند. اجزاء سلولاز عبارت از:
الف) اكسو ـ بتا ـ 1و4 ـ گلوكانیز[1] (E.C.3.2.1.91)
ب) اندو ـ بتا ـ 1و4 ـ گلوكانیز[2] (E.C.3.2.1.4)
ج) بتا ـ گلوكزایداز[3] (E.C.3.2.1.21)
میباشد (3و2) به طور خلاصه مكانیزم هیدرولیز پلیمرهای سلولزی توسط این آنزیمها را میتوان به این صورت در نظر گرفت كه:
× اكسو گلوكانیزها (اكسوسلولازها) واحدهای سلوبیوز را از انتهای غیراحیایی زنجیرههای سلولزی جدا میكنند.
× اندوگلوكانیزها (اندوسلولازها) پیوندهای بتا ـ 1و4 ـ گلوكزایدها را به صورت تصادفی هیدرولیز میكنند و سبب كاهش درجه پلیمریزاسیون زنجیره های سلولزی میشود.
× بتاگلوكزایدها یا سلوبیازها واحدهای سلوبیوز را به گلوكز تجزیة میكنند.
× اگرچه یك همكاری گروهی بین این تركیبات مشاهده شده است ولی جزئیات نحوة فعالیت آنها كاملاً مشخص نمیباشد. (3و2)
سلولاز قابل استفاده در صنعت نساجی از حدود 12 منبع مختلف تهیه میشود. دستهبندی آنزیم های سلولاز معمولاً باتوجه به محدودهpH آنان صورت میگیرد كه منظور آن است كه در این pH بالاترین فعالیت را دارند و براین اساس آنزیم های سلولاز به سه دسته اسیدی، بازی و خنثی تقسیم می شوند.
آنزیمهای خنثی در pH حدود 7-6 بالاترین فعالیت را داشته و آنزیمهای اسیدی در pH محدوده 5/5-5/4 فعال تر می باشند در حالیكه آنزیم های قلیایی در محیط های قلیایی فعالند. رایج ترین آنزیم های مورد استفاده جهت پارچه های پنبه ای آنزیمهای اسیدی و خنثی می باشند. آنزیم های قلیایی در مواد شوینده خانگی بكار می روند كه به خارج شدن لكه ها و بهبود سطح پارچه بعد از چند بار شستشو كمك میكنند.
آنزیم سلولاز در سالهای اخیر در تكمیل منسوجات پنبه ای در جهت كاهش پرزها در پارچههای حلقوی و در شستشوی پارچههای كتانی به طور وسیع استفاده شده اند. این آنزیم ها در تكمیل های نساجی و در ماشین هایی كه در آنها فعالیت مكانیكی وجد دارد مانند جت ها، وینچ ها و ماشین های شستشویی بكار می روند. آن نكته كه افزایش فعالیت مكانیكی، شدت هیدرولیز توسط آنزیم را در طول فرآیند هیدرولیز افزایش میدهد مورد تاكید قرار گرفته است.
آنزیمها پروتئینهای ویژه ای هستند كه به عنوان كاتالیزورهای بیولوژیكی عمل مینمایند یعنی بدون ایجاد تغییری در نقطه تعادل , واكنشهای بیوشیمیایی را كاتالیز میكنند . (27)
كوهن كلمه آنزیم ] از دو كلمه یونانی En ( داخل ) و Zyme ( مخمر ) تشكیل شده است یعنی در مخمر [ را ابداع نموده و اولین بار در سال 1835 توسط شخصی بنام برزلیوس ( J.berzelius ) نام آنزیم بكار برده شد و توضیح داد كه تبدیل نشاسته به مالتوز توسط یك آنزیم كاتالیز می شود ( در زبان آلمانی به جای آنزیم از كلمه دیاستاز نیز استفاده می شد . ) همچنین آقای پاستور تشخیص داد كه عمل تخمیر توسط آنزیمها انجام می گیرد , این دانشمند در سال 1360 پیش بینی كرد كه آنزیمها بطور پیچیده ای به داخل سلولهای مخمر متصل شده اند . در سال 1926 توسط شخصی به نام سومنر ( Sumner ) آنزیم اوره آز از دندانه های باقلا مانند ( Jack bean ) جدا و تقریباً تخلیص گردید , و بعدها كشف پپسین و ترپسین از لوزالمعده و معده بعمل آمده و با استفاده از این آنزیمها كاملاً متوجه شدند كه آنزیمها از پروتئین تشكیل شده اند . امروزه تقریباً 2000 نوع آنزیم مختلف شناسایی شده و تعداد زیادی از آنها تخلیص گردیده و در حدود 200 نوع آن بصورت كریستاله تهیه شده است . (25)
وزن ملكولی آنزیمها بین تا بیشتر از دالتون است . ساختمان این تركیبات از نوع ساختمان پروتئین می باشد . و تنها اختلاف آنزیمها با پروتئینها نحوه عمل بیولوژیكی آنها می باشد , بدین معنی كه به علت داشتن ساختمان سه بعدی و دارا بودن عوامل فعال اسیدهای آمینه كه در قسمتهائی از مولكول مجتمع شده اند دارای خواص ویژه آنزیمی می باشند . این عوامل فعال كه بعضی از ریشه های اسیدهای آمینه می باشند بصورتی در كنار هم قرار گرفته اند كه قادرند جمعاً در یك واكنش بیوشیمیایی شركت كنند. بنابراین ساختمان سه بعدی آنزیمها را می توان یكی از شرایط لازم برای فعالیت آنزیم دانست . (27)
جهت دریافت فایل تأثیر آنزیم بر روی كالاهای رنگرزی شده با رنگ مستقیم لطفا آن را خریداری نمایید