منشور
منشور
دید کلی
- آیا تا به حال به چگونگی تشکیل رنگین کمان فکر کردهاید؟
- طیف رنگی نور تابشی بر بلورها از جمله سادهترینش خودکار شیشهای یا پلاستیک شفاف را دیدهاید؟
- هاله رنگی دور لامپ الکتریکی را در هوای مه آلود مشاهده نمودهاید؟
- لایههای رنگی موجود در سطح مایعات مخلوط از جمله نفت و آب و ... فهمیده اید و ماهیت فیزیکی اینها را لمس کرده اید؟
در طبیعت از این پدیدهها بسیار است و همه آنها ماهیت نوری تقریبا واحدی دارند.
ماهیت منشور
نوری که از شیشه منشور میگذرد، به لحاظ بستگی ضریب شکست به طول موج و یا پاشندگی مواد ، به رنگهای تشکیل دهنده آن تجزیه میشود (تجزیه نور سفید). مثلا نور سفید به طیف وسیع هفت رنگ خود تجزیه میگردد. بنابراین در بحث منشورها از پاشندگی نور میگذریم و منشورهایی را بررسی میکنیم که پاشنده نیستند، یعنی ضریب شکست آنها بستگی طول موجی ندارد، منشورهایی که میتوان از آنها در آرایش سطوح بازتابنده چندگانه استفاده کرد. مزیت منشور بر مجموعه چند آینه این است که منشورها پس از تعبیه شدن در سیستم ، سمتگیری طراحی شده را حفظ میکنند و نیازی به تنظیم در دستگاه نهایی را ندارند. به غیر از اینکه خود منشور به عنوان یک مجموعه کل تنظیم شده باشد.
ساختار کلی
از آنجا که کلیه منشورها جهت بازتابیدگی به لایههای مواد فلزی و دی الکتریکها در سطح خود لازم ندارند، برعکس ، آینهها وقتی مورد استفاده قرار میگیرند، کارآیی آنها تقریبا بدون اتلاف تابش است. و تنها اتلاف ناشی از ناخالصی و ناهمواریهای سطح منشور و بازتابشهای فرنل مربوط میشود که ناچیزند. آنچه مهم است تنظیم دائمی سطوح بازتابنده و بازتابش داخلی کلی است، استفاده از این منشورها در بیشتر دستگاههای نوری توصیه میشود