بررسی روابط دو جانبه ایران و پاكستان

از آنجایی كه پاكستان كشوری است كه اشتراكات فرهنگی و قومی فراوانی با ایران دارد و از لحاظ نظامی بسیار نیرومند می‌باشد (قدرت نظامی پاكستان چهار برابر ایران است)و دارای تسلیحات هسته‌ای بوده و متحد آمریكاست و نیر مرزهای مشتركش با ایران مامن تروریست و قاچاقچیان مواد مخدر می باشد، لذا جمهوری اسلامی ایران برقراری روابط دوستانه و همه جانبه با این كشور را

بررسی روابط دو جانبه ایران و پاكستان

مقدمه (طرح مسئله):

از آنجایی كه پاكستان كشوری است كه اشتراكات فرهنگی و قومی فراوانی با ایران دارد و از لحاظ نظامی بسیار نیرومند می‌باشد (قدرت نظامی پاكستان چهار برابر ایران است)و دارای تسلیحات هسته‌ای بوده و متحد آمریكاست و نیر مرزهای مشتركش با ایران مامن  تروریست و قاچاقچیان مواد مخدر می باشد، لذا جمهوری اسلامی ایران برقراری روابط دوستانه و همه جانبه با این كشور را در دستور كار خود قرار داده است. این روابط باید جنبه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اطلاعاتی و امنیتی و حتی نظامی را پوشش دهد و اقدامات به گونه‌ای صورت پذیرد كه این كشور با ایران منافع مشترك داشته باشد. در هر صورت مهمترین مسئله برای جمهوری اسلامی ایران حفظ نظام است كه آن هم بدون امنیت امكان نخواهد داشت. به دلیل آنكه موضع گیری‌های جمهوری اسلامی ایران بیشتر ایدئولوژیك است تا تامین منافع ملی، از این رو جمهوری اسلامی ایران سعی كرده است تا با كشورهای مسلمان كه به نحوی در راستای اهداف ایران اشتراك نظر دارند، به ویژه همسایگانش روابط خود را مستحكم كند. علیهذا، یكی از تاكیدات عمده و مستمر مقامات كشور ایران بر حمایت از صلح و ثبات در منطقه استوار بوده است.

از اولین روز استقلال پاكستان از هند، در واقع یك تعارض جدی میان این دو كشور وجود داشته است. این اختلافات به اشكال مختلف ارضی، سیاسی، فرهنگی تبلور یافت. به طور طبیعی پاكستانی‌ها برای حفظ موجودیت و امنیت خودشان در برابر هند و عوامل داخلی نیاز شدیدی به یك نیروی نظامی مقتدر احساس می‌كردند. به این دلیل در همان سال‌های اول تاسیس این كشور هزینه قابل ملاحظه‌ای را برای تقویت نیروی نظامی خود به كار بستند. در غیر این صورت، عوامل بی‌ثبات كننده و ضد وحدت، موجودیت، امنیت و یكپارچگی آن را تهدید خواهد كرد. ایجاد روابط استراتژیك با آمریكا و اسرائیل و ورود به پیمان‌های سنتو و اتحاد با ایران در زمان محمد رضا شاه، در این راستا قابل توجیه است. فقدان توانایی رقابت با هند، در تمامی زمینه‌های علمی، تكنولوژیك، اقتصادی و نظامی و نبود رفاه اجتماعی، وجود گروه‌های متعدد مذهبی و سیاسی در این كشور با سیستم به ظاهر دموكراتیك اسلامی كه البته بسیار دیكتاتوری می‌باشد، وجود هزاران مهاجر افغانی و تولید و بسته‌بندی و ترانزیت مواد مخدرو از  همه مهمتر تاثیرپذیری شدید از ابرقدرت‌ها به ویژه آمریكا و نیز سلطه این كشور در زمان استعمار به مدت طولانی و همچنین دوران كوتاه پشت سرگذاشتن استقلال و بحران دموكراسی و مسئله بنیاد گرایی اسلامی و به قدرت رسیدن تروریست‌ها، موانع ثبات سیاسی را در این كشور تشكیل می‌دهد. البته پاكستان به شدت فقیر است، و از كمبود سرمایه نیز رنج می‌برد كه این مسئله و ترس از هند می‌تواند زمینه‌ساز همگرایی در سیاست خارجی این كشور با ایران باشد.

و اما پرسشی كه مطرح می‌شود این است كه:

توسعه همكاری‌های ایران و هند و گسترش روابط پاكستان و آمریكا و نیز حمایت از بنیاد گرایی اسلامی در سالهای گذشته توسط پاكستان، چه تاثیری بر روابط    این كشور  با ایران گذاشته است؟

اهداف تحقیق:

هدف اصلی این پژوهش آن است كه نشان می‌دهد كه اهمیت روابطی همه جانبه و مستحكم با همسایه شرقی كشورمان می‌تواند گره گشای بسیاری از مسائل امروز منطقه خاور میانه و شبه قاره هند باشد. ضمن اینكه سودآوری عظیم اقتصادی نیز برای ایران در پی خواهد داشت.

اهمیت تحقیق:

پاكستان از آن جهت كه كشوری است مسلمان و بسیار فقیر و دارای اختلافات ریشه‌ای با هندوستان و ایدئولوژیك با ایران می باشد و صاحب ارتشی نیرومند با توان تسلیحات هسته‌ای بالاست از سویی دیگر متحد آمریكا می‌باشد، از طرفی مامن تروریست‌ها، بنیاد گراهای اسلامی و قاچاقچیان مواد مخدر است. لذا این كشور می‌تواند در تامین امنیت یا ناامنی كل منطقه شبه قاره هند، خاور میانه و حتی جهانی و از همه مهمتر ایران موثر باشد و علیرغم روابط بسیار خوبی كه با ایران داشته است، همواره خطری بالقوه (بنیادگرای اسلامی) برای كشورمان است، لذا شناخت از سیاست خارجی این كشور، آگاهی از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های هر چه بیشتر همكاری فیمابین ایران و پاكستان و شناخت موانع تاثیرگذار بر توسعه روابط  سیاسی دو كشور می‌تواند در جهت تامین منافع ملی كشورمان موثر باشد. ضمناً مسئولین جمهوری اسلامی باید تلاش كنند علاوه بر سیاست همزیستی مسالمت آمیز با این كشور و تقویت روابط همه جانبه و حمایت از آقای پرویز مشرف مانع به قدرت رسیدن بنیادگراهای اسلامی در این كشور شوند.

اصولا دانستن این مطالب برای دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران ضروری است.

سوال اصلی

عوامل موثر بر روابط سیاسی ایران و پاكستان كدامند؟

سوالات فرعی

1-   چگونه توسعه همكاری‌های ایران و هند بر روابط ایران و پاكستان تاثیر گذار بوده است؟

2-   چگونه گسترش روابط پاكستان و آمریكا بر روابط ایران و پاكستان تاثیر گذاشته است؟

3-   چگونه حمایت پاكستان از بنیاد گرایی اسلامی در گذشته بر روابط این كشور با ایران موثر بوده است؟

فرضیات تحقیق

1-   توسعه همكاری‌های ایران و هند باعث كاهش روابط میان ایران و پاكستان است. این عامل یكی از عوامل موثر بر روابط  سیاسی دو كشور است.

2-   گسترش روابط پاكستان و آمریكا مهمترین عامل تاثیرگذار بر كاهش روابط میان ایران و پاكستان در دهه آینده خواهد بود.

حمایت پاكستان از بنیاد گرایی اسلامی و طالبان در گذشته از مهمترین عوامل سردی روابط میان ایران و پاكستان است

جهت دریافت فایل بررسی روابط دو جانبه ایران و پاكستان لطفا آن را خریداری نمایید