تأثیر آموزش بر روی آگاهی و نگرش بیماران هموفیل در 29 صفحه word قابل ویرایش با فرمت doc
فهرست مطالب:
زمینه پژوهش
مروری بر مطالعات
چارچوب پنداشتی
اهداف پژوهش
فرضیه های پژوهش
تعریف واژه ها
پیش فرضهای پژوهش
روش پژوهش
محیط پژوهش
جامعه پژوهش
نمونة پژوهش
مشخصات واحدهای مورد پژوهش
ابزارگردآوری داده ها
اعتبار علمی ابزار
اعتماد علمی ابزار
تجزیه و تحلیل داده ها
محدودیتهای پژوهش
اهمیت پژوهش
ملاحظات اخلاقی
منابع فارسی
منابع خارجی
زمینه پژوهش:
معمول ترین اختلالات انعقادی [1] ، هموفیلی [2] A و B می باشد. هموفیلی A یك اختلال انعقادی وابسته به كروموزوم X می باشد كه در آن سطح خونی فاكتور VIII انعقادی (AHF)[3] كاهش می یابد. هموفیلی B نیز یك اختلال وابسته به جنس می باشد كه در آن سطح خونی فاكتور IX انعقادی (فاكتور كریسمس )[4] كاهش می یابد. علایم بالینی در هر دو نوع هموفیلی یكسان می باشد . شیوع [5] هموفیلی احتمالاً 20 در 000/100 مرد می باشد كه در 80-85 درصد موارد مربوط به هموفیلی A می باشد. هر دونوع هموفیلی در بین تمام نژادها و در تمام قسمت های دنیا شیوع یكسانی دارد (لانزكوسكی [6] ، 2000 ، ص 302) . تقریباً تمام افراد گرفتار مردمی باشند. مادران و بعضی از خواهران آنها حامل هستند ولی دارای علایم نیستند. بیماری معمولا در اوایل كودكی و در دوران تازه به راه افتادن كودك شناخته می شود (برونر – سودارث ، هندبوك ، 1379 ، ص 399).
از علایم بیماری می توان به خونریزیهای مفاصل (همارتروز) [7] ، دستگاه ادراری (هماتوریا) [8] ، دهانی حلقی ، خونریزی دستگاه گوارش [9] و CNS [10] و خونریزی رتروپریتوان [11] اشاره نمود (لانزكوسكی ، 2000 ، ص 307) .
بیماری هموفیلی در طول چند قرن اخیر به دلیل گرفتاری خانواده سلطنتی انگلستان در اروپا بیماری شناخته شده ای بوده است ملكه ویكتوریا (ملكه انگلستان ) [12] ناقل بیماری هموفیلی بود و پسر او به نام لئوپلد[13] هموفیلی داشت (اسدی ، 1381، ص 27).
انجمن هموفیلی ایران (1377) گزارش می دهد كه در حال حاضر تعداد 3215 نفر بیمار هموفیل A و تعداد 668 نفر بیمار هموفیل B وجود دارند . رشد هموفیلی و سایر اختلالات انعقادی حدوداً در حد تشخیص یك فرد در یك روز است یعنی سالیانه 360 نفر كه رقم قابل توجهی به نظر می رسد (ص 34).
بر طبق آمارهای سالیانه فدراسیون جهانی هموفیلی [14] از 83 كشور عضو این فدراسیون فقط 100 هزار نفر از بیماران با مشكلات انعقادی شناخته شده اند. در حالیكه برطبق محاسبات حداقل 400 هزار نفر از این بیماریها رنج می برند (روان بد ،1381 ، ص 11).
دولت ایران سالانه بالغ بر 20 میلیون دلار فقط برای واردات فراورده های خونی مورد نیاز بیماران هموفیل هزینه می كند. یك گرم فاكتور VIII انعقادی در بازارهای جهانی به قیمتی حدود 2 میلیون دلار فروخته می شود (چوپان ، 1381 ، ص 7).
علاوه بر گران بودن قیمت فاكتورهای انعقادی باید به هزینه های مربوط به موارد بستری برای كنترل خونریزی و اعمال جراحی مختلف ،مراقبتهای دندانپزشكی ، توانبخشی ، مبارزه با عوارض عفونی ناشی از تزریق فراورده های خونی ، واكسیناسیون و معضلات اجتماعی اقتصادی ناشی از عوارض بیماری كه بر سیستم بهداشت و درمان كشور تحمیل می شود و بروز مشكلات مالی و عاطفی در خانواده بیماران نیز اشاره نمود.
هدف از درمان در بیماری هموفیلی پیشگیری از خونریزی و كاهش دفعات آن ، جایگزینی تركیبات خونی و فراورده های انعقادی و مراقبت به هنگام خونریزی می باشد (احسانی و همكاران ، 1379 ، ص 183).
بیماران باید بدانند نوع و مقدار داروها و فاكتورهای جایگزین به نوع و شدت هموفیلی آنها بستگی دارد و به دلیل نیمه عمر كوتاه فاكتورها انفوزیون آنها باید تكرار شود.
همچنین آنها باید در مورد فعالیتهای ورزشی مجاز، انفوزیون دارو در منزل ، نحوه محافظت از وریدها ، محاسبه مقدار مورد نیاز فاكتورهای انعقادی و احتیاطات مورد لزوم جهت به حداقل رساندن دوره های خونریزی و بسیاری از موارد دیگر نیز اطلاعات كافی داشته باشند. آموزش نكات فوق می تواند به بهبود كیفیت زندگی بیماران[15] و كاهش موارد ناتوانی آنان منجر شود. (اسپرینگ هاوز[16]، 2002، ص 974 و 976).
از سوی دیگر مطالعات متعددی نشان داده كه بیماران از رویكرد برنامه ریزی شده و هماهنگ آموزش بیمار فوایدی را دریافت می‌نمایند. كاهش در طول مدت بستری، كاهش عوارض بیماری و تعداد دفعات پذیرش مجدد در بیمارستان و كاهش هزینه های درمانی و مراقبتی مزایایی هستند كه بیماران از آن بهره برده و اكثراً به طور گسترده ای در پژوهش های آموزش بیماران ثبت شده اند( پارسی نیا و همكاران ، 1380 ، ص 145).
وسایل آموزشی بسیاری برای اجرای برنامه آموزش بیمار در دسترس است كه در آنها از حواس بینائی و شنوائی فراگیرنده استفاده می شود. این وسایل شامل كتاب ها ، جزوات ، فیلم و اسلاید و … می باشد( رحیمی ، 1377 ، ص 39).
آموزش مفاهیم خود مراقبتی در پیشگیری از عوارض در بیماران هموفیل اهمیت بسزایی دارد كه ضمن كاهش هزینه درمان و مراقبت به بهبود كیفیت زندگی آنان كمك بسزایی می كند. در رابطه با بیماران هموفیل تحقیقات نشان می دهد كه خود آنان می توانند بهترین نقش را در كنترل بیماری داشته باشند لذا هسته مركزی این پژوهش بر آموزش و بررسی تأثیر آن بر آگاهی بیماران استوار خواهد شد و از طرفی طبق تجارب كاری پژوهشگر و البته تحقیقات متعدد، این بیماران از نگرش مثبت برای ادامه برنامه های خود مراقبتی برخوردار نیستند لذا موضوع بررسی تأثیر آموزش بر آگاهی و نگرش بیماران هموفیل در رابطه با بیماری هموفیلی مدنظر پژوهشگر قرار گرفته است. امید است یافته های این پژوهش بتواند مركز بیماریهای خاص را برای ارائه هرچه بهتر خدمات مشاوره ای و انتخاب برنامه های آموزشی مطلوب تر جهت بیماران و پرستاران شاغل در مراكز مراقبت از بیماران هموفیل یاری نماید تا بدینوسیله بتواند گامی مؤثر در بهبود و ارتقائ وضعیت بهداشتی این قشر بردارد.
مروری بر مطالعات:
نورانی (1375) تحقیقی تحت عنوان بررسی تأثیر آموزش بهداشت بر دانش، نگرش و عملكرد مادران دارای كودك هموفیل زیر 11 سال انجام داده است. هدف از این تحقیق تعیین تأثیر آموزش بهداشت بر دانش ، نگرش و عمكلرد مادران دارای كودك هموفیل زیر 11 سال شهر تهران نسبت به مراقبت از فرزند ، پیشگیری از خونریزی و عوارض آن و همچنین تنظیم خانواده و مشاوره ژنتیك بود. در این پژوهش نیمه تجربی و كاربردی جامعه پژوهش را 76 نفر از مادران دارای كودك هموفیل زیر 11 سال تشكیل دادند. اطلاعات از طریق پرسشنامه و چك لیست جمع آوری گردید و برنامه آموزش به مدت 4 هفته به صورت سخنرانی و بحث گروهی و 2 جلسه آموزش چهره به چهره انجام گرفت. نتایج حاصل نشانگر افزایش معنی دار سطح آگاهی مادران (p=0.000) ، نگرش (P=.01) و سطح عملكرد (P=0.000) آنان نسبت به پیشگیری از هموفیلی، كنترل خونریزی و عوارض آن بود. همچنین در این پژوهش بین تحصیلات مادران و آگاهی آنان قبل از آموزش ، نگرش قبل از آموزش و نگرش پس از آموزش ارتباط معنی دار وجود داشت.
جهت دریافت فایل تأثیر آموزش بر روی آگاهی و نگرش بیماران هموفیل لطفا آن را خریداری نمایید