تایر
مقدمه
برنامه ریزی تولید یكی از مهمترین شاخه های كاربردی می باشد كه از تلفیق تكنیك های گوناگون مهندسی صنایع با روش های هیوریستیك و بهینه سازی ریاضی به وجود آمده است .
بنا به تعریف ، برنامه ریزی تولید به معنای فرآیند تصمیم گیری در خصوص منابعی است كه سازمان برای عملیات تولید آینده اش به آنها نیاز دارد و نیز تخصیص این منابع جهت تولید محصول موردنظر در تعداد مورد نیاز و با كمترین هزینه .
در حقیقت می توان برنامه ریزی تولید را ایجاد محدوده و مرز جهت عملیات تولیدی آینده سازمان تعبیر نمود .
با توجه به تعریف فوق دو هدف اساسی را برای برنامه ریزی تولید می توان در نظر گرفت :
الف ) تعیین برنامه های تولید بر اساس هزینه ها و سیاست های مدیریت در خصوص مسائل مالی ، خدمت به مشتری و پایایی نیروی كار . با این برنامه ها می توان تصمیم گرفت كه در كجا نیازمند اضافه ظرفیت می باشیم .
ب ) كمك به مدیریت جهت نشان دادن تأثیرات سیاست های مختلف روی هزینه ها و میزان موجودی و تولید .
سه عامل مهمی كه روی طراحی و مدیریت یك سیستم برنامه ریزی تولید مؤثر می باشند عبارتند از :
الف ) استراتژی موقعیت محصول
ب ) استراتژی موقعیت فرآیند
ج ) انتخاب نوع تكنولوژی
1-1- استراتژی موقعیت محصول
استراتژی موقعیت محصول بسته به نوع موجودی نهایی كه سازمان مایل به نگهداری آن است ، متفاوت خواهد بود . این استراتژی می تواند یك یا تركیبی از سه مورد ذیل باشد :
الف ) موجودی نهایی همان محصول نهایی است كه به مشتری ارائه می گردد . ( Make to stock )
ب ) موجودی نهایی قطعات و زیر مجموعه های محصول اصلی می باشد . ( Assemble to order )
ج ) موجودی نهایی در حد مواد خام اولیه می باشد . ( در صورت وجود ) ( Make to order )
1-1-1- Make to stock
در این استراتژی تأكید روی تحویل سریع محصول استاندارد با كیفیت مطلوب به مشتری می باشد . در این حالت ، مشتری به هیچ وجه تأخیری در تحویل را تحمل نخواهد نمود . به همین سبب می باید حجم مناسبی از محصول نهایی به صورت آماده در انبارها موجود باشد تا به محض درخواست مشتری به وی تحویل گردد .
از خصوصیات این استراتژی تحویل سریع محصول و نیز تنوع كم در محصولات است .
1-1-2- Assemble to order
در مواقعی كه تنوع محصولات نهایی بسیار زیاد باشد و این محصولات همگی از قطعات و زیرمجموعه های با تعداد متوسط تشكیل شده باشند كه فقط در مرحله مونتاژ بدلیل ایجاد تركیبات مختلف از آنها در ساخت محصولات نهایی تنوع محصولات نهایی زیاد شود ، از استراتژی Assemble to order استفاده می گردد . در این استراتژی موجودی نهایی قطعات و زیرمجموعه ها هستند كه بنا به سفارش مشتری تركیبات مختلفی از آنها مونتاژ می گردند و به مشتری تحویل می شوند . با این تمحید حجم انبار به شدت می تواند كاهش یابد .