ماهیت جهان میکروبی
ماهیت جهان میکروبی
مردم غالبا ً از میکروبها تصور بدی دارند.دلیلش آن است که معدودی از میکروبها موجبات ناراحتی آدمیان را فراهم می آورند.اما اکثر میکروبها نسبتا ً بی ضررند ودر نتیجه تأثیرات مفید آنها بر زیانهایشان برتری دارد.میکروبها شایسته دقت و شناخت بیشتری هستند.در حالی که میکروبها می توانند بدون انسان به طور موفقیت آمیزی زندگی کنند،عکس این حالت مصداق ندارد.
وزن تمامی میکروبهای موجود در بیوسفر را 25 برابر وزن تمامی جانوران موجود درآن تخمین می زنند.در حقیقت میکروبها 90 درصد از کل موجودات زنده را تشکیل می دهند و عمده تغییرات شیمیایی که در موجودات زنده روی می دهد بوسیله این جانداران صورت می گیرد.در نتیجه،آنها در بر قراری توازن در طبیعت،نقش تعیین کننده ای دارند.
در شرایط مساعد به سرعت تکثیر می یابند.تقسیم یک باکتری به دو باکتری ظرف چند دقیقه صورت می گیرد.حتی باکتری های کم رشد،ظرف چند ساعت دوبرابر می شوند.بطور نظری یک باکتری به نام اشریشیاکلی در شرایط مساعد ظرف 3 روز توده ای از باکتریها را به وجود می آورد که حجم آنها از حجم کره زمین نیز بیشتر خوهاد بود!حتی با محدودیتهایی که در شرایط عملی رشد باکتری وجود دارد،باکتری نام برده می تواند ظرف 24 ساعت،10 باکتری جدید را پدید آورد.توانایی میکروبهای مختلف برای تحمل یا استفاده از شرایط محیطی مختلف قابل توجه است.تنوع میکروبها به حدی است که هیچ ترکیب آلی به طور طبیعی از دسترس آنها در امان نیست.در نتیجه،میکروبها تقریبا ً در همه جا یافت می شوند.در محیط های دور افتاده ای نظیر بحر المیت،سرزمینهای بی حاصل و اقیانوسهای قطبی،در کوه ها ،چشمه های گرم گوگرددار،کف اقیانوسها و لایه های بالای جو،در شرایط اسیدی و قلیایی شدید،در محلولهای غلیظ نمکها،قندها و محلولهای مربوط به فلزات سنگین یافت می شوند.محیط های عادی تر زیست میکروبها،خاک،هوا،گیاهان ،غذا و بدن جانوران است.مثالهای فوق گسترش پراکندگیمیکروبها را نشان می دهند.میکروبها ممکن است در چنین محیطهای گوناگونی ،فعالانه رشد کنند یا اینکه بقاء و تکثیرشان وقتی صورت گیرد که شرایط محیطی مناسب احراز شود.یکی از مکانیزمهایی که سبب بقای میکروبها می شود ،هاگسازی است.میکروبهای هاگساط قادرند شرایط دشوار از قبیل محیط آب جوش را برای چند دقیقه و کمبود غذا را در خاک برای چند سال تحمل کنند.
میکروب شناسی
میکروب شناسی دانشی است که از موجودات بسیار کوچک تک سلولی و آنهایی که از چند سلول معدود درست شده اند،صحبت می کند.ابعاد این جانداران را با میکرون (1هزارم میلیمتر)با کسری از میکرون اندازه گیری می کنند.در نتیجه برای مشاهده میکروبها،میکروسکوپ لازم است.بر عکس،بعد از تکثیر،جمعیت آنها در روی آگار یا به شکل ابر در محیطهای غذایی محلول دیده می شود.به علاوه،وجود انها در محیط از روی اثراتی که ناشی از فعالیتهای متابولیکی آنهاست،نشان داده می شود.