روان شناسی رفتار مصرف كننده و عوامل مؤثر بر افزایش بهره وری در صنعت
-مقدمه:
روان شناسی مصرف كننده، یكی از گرایشهای پرطرفدار روان شناسی در سالیان اخیر به شمار می اید كه بیش از هر چیز در جست و جوی شناخت و تحلیل رفتارهای مرتبط با مصرف است. از مهم ترین زمینه های این علم، بررسی موضوع هایی چون: توقعات، سلیقه ها، و خواست های مصرف كننده (مشتریان) است. در عین حال، به كمك این علم می توان، از طریق بازنگری رفتار مصرف كننده عوامل زیربنایی مؤثر بر نگرش ها و باورهای آنها را در برگزیدن نشان (مارك) كالا مورد بررسی قرار داد و همچنین به عوامل فرهنگی – اجتماعی اثربخش بر فرآیند تصمیم گیری مصرف كننده پرداخت. با به كارگیری روش های مطالعه در حوزه رفتار مصرف كننده و پیش بینی رفتارهای مرتبط با خرید، می توان به ساخت و ارائه بهتر كالا پرداخت كه در نهایت به افزایش فروش و رضایت مشتری منجر می گردد.
(آتش پور، و میس جنتیان، (1382).
همیشه برای مسئولان، برنامه ریزان، كارشناسان نیروی انسانی فعال در سازمانهای كشور و نیر متخصصان علاقمند به شرنوشت كشور این سؤال مطرح است كه چگونه می توان بهره وری را در سازمانها افزایش داد؟ چگونه می توان بهره وری نیروی انسانی شاغل در سازمانها را به میزان دلخواه رسانید؟ چه عواملی باعث می شود بهره وری یك نهاد، مؤسسه یا سازمان آموزشی، تولیدی، خدماتی، نظامی و ... افزایش یا كاهش پیدا كند؟ آیا بعضی از تصمیماتی كه تا كنون در رابطه با نحوه انتخاب و به كارگیری نیروی انسانی در سازمانهای كشور اتخاذ شده، در اصل اشتباه نبوده است؟ تا هنگامی كه بهره وری در همه سازمانهای فعال در كشور به حد بهینه یا به عبارت دیگر به سطح ممكن نرسد، امكانات موجود برای رشد، ترقی و پیشرفت كشور در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و ... فراهم نخواهد آمد. هرچند عوامل متعدد در هم بافته ای باعث می شوند تا بهره وری یك سازمان افزایش یابد و در سطح دلاخواه نیز ثابت باقی بماند، اما اهمیت رهبری و مدیریت اثربخش و وجود یا حضور فعال مدیریت موفق، شایسته و كارآمد در سازمان از اهمیت عوامل دیگر در همین زمینه بیشتر است.
ساعتچی، محمود. (1376).
فلسفه مشتری مداری: با ورود به هزاره سوم میلادی، بسیاری از مفاهیم در سازمان های پیشتاز، مفهومی دیگر پیدا كرده اند و به تبع آن، نقش جدیدی را در جوامع عهده دار گشته اند. امروزه روابط انسان ها در یك تعادل طرفینی مفهوم پیدا می كند. به طوری كه هر فردی از یك طرف مشتری افراد دیگر است و از طرف دیگر خود مشتریانی دارد.
تا یكصد سال قبل، بازرگانان به طور مستقیم تمام مشتریان را می شناختند و رابطه بسیار نزدیك و چهره به چهره با آنها داشتند اما توسعه روزافزون صنعت بین فروشنده و مشتری نیز فاصله انداخت تا اینكه شكل تولید تك واحدی، به تولید انبوه، ضرورت ارتباطات پیچیده تری را ایجاب نمود. در این راستا تا اوایل قرن بیستم هیچ برنامه مدونی به شكل كلاسیك انجام نشده بود و تا جایی كه بررسی ها نشان می دهد، اولین كتاب در زمینه بازاریابی در سال 1919 منتشر و اولین پرسشنامه تجاری نیز در 1920 توزیع شد. بطوری كه علی رغم رونق تجاری سنتی تا بعد از جنگ جهانی دوم، در سال 1931 فقط سه موسسه بازارشناسی در دنیا، با دو درصد از بودجه كل به فعالیت مشغول بودند. در یك نگاه می توان گفت، بازاریابی در سیر تكامل تاریخی خود 4 مرحله را طی كرده است كه عبارتند از: 1-محصول گرایی، 2-بازارگرایی، 3-مشتری گرایی، 4-رفاه گرایی.
محمدی، (1382).
برخی از نویسندگان، تاریخ آغاز مطالعات مدیریت را به وودرو ویلسن نسبت می دهند، اندیشمندانی از قبیل ویلسن، گودنو، چارلز بیرد، ویلابی وگیلوئیگ و تیلور این عقیده استنباط می شود كه اداره كردن نه تنها علم است بلكه قلمرو اداره از سیایت جداست و هدف اصلی علم اداره همانا بهره وری است و برغم برخی اصل شماره یك علم اداره به حساب می آمد.
مركز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی. (1382)، خاكی،
لغت «روان شناسی» ابتدا توسط علی اكبر سیاسی در سال 1317 در دانشكده ادبیات دانشكده تهران مصطلح گردید. روان شناسی صنعتی در سال 1901 در آمریكا عنوان گردید و چند سال بعد در انگلیس به عنوان رشته ای از علوم شناخته شد. از پیشقدمان روان شناسی صنعتی والتردیل اسكات است كه با شیوه های روان شناسی در ازدیاد تولید و كیفیت و كمیت آن اثر گذارد. وی اولین استاد این رشته از روان شناسی به شمار می آید. در سال 1915 رشته روان شناسی صنعتی در موسسه فنی كارنگی توسط والتر وان دایك بینگ هام رایج گردید و در سال 1921 اولین كسی كه در این رشته دكترا گرفت، بروس موربود.
پروا – (1381).
خدمت به مشتری و درنظر گرفتن نیازها و سلیقه های مصرف كننده قدیمی ترین و در عین حال تازه ترین مسأله برای هر موسسه ای است. علاقه به رفتار كار و سازمانها چندین هزار سال سابقه دارد. خاستگاههای مطالعه علمی رفتار مربوط به محیط كار در روان شناسی صنعتی جای دارد. دو روان شناس كه می توان آنها را روان شناس صنعتی نامید یكی والتر دیل اسكات آمریكایی است كه به آلمان رفت تا درجه دكترای خود را با دكتر ویلهم ای وونت كه نخستین آزمایشگاه روان شناسی آزمایشگاهی را به سال 1789 در لایپزیك پایه گذایر كرده بود بگذراند.
دیگری هوگو مونستربرگ بود كه آلمانی بود و برای تدریس به دانشگاه هاروارد آمده بود و این عقیده را تبلیغ می كرد كه روان شناسی می تواند مدیران را در نیل به اهدافشان یاری دهد. شاید مشهورترین مطالعات پژوهشی مونستربرگ آزمونی بود كه برای گزینش رانندگان شركت اتوبوس رانی بوستون تهیه كرد.
در سالهای 1930 اقدامات گرانبهای كورت لوین كه استدلال می كرد آزمایش با آدمیان در زمینه های دشوار مانند انگیزش میسر است انجام شد و بخش اعظم آزمایشهای كورت لوین مربوط به انواع گوناگون رهبری و اثرات انگیزش آنها تحت شرایط مختلف بود. در اثنای دهه 1945 تا 1955 شكوفایی روان شناسی سازمانی دیده می شود. و دیدگاه معاصر چنین است:
مطالعه رفتار در محیط كار و سازمانها مشتمل رب جامعه شناسی، علوم سیاسی و نظریه مدیریت نسبی است. اصطلاحات متغیر وابسته و متغیر مستقل ذاتاً در مفهوم خاصی ریشه ندارد. هر رفتار پایدار ویژه می تواند پایگاه خود را تغییر دهد بسته به این كه در آن زمان فهم چه چیزی وجه همت ماست. رفتار مورد مطالعه متغیر وابسته است و عوامل ممكنی كه به خاطر تأثیرشان بر متغیر وابسته مطالعه می شوند متغیرهای مستقل هستند. هنگامیكه كانون علاقه ما را پاره ای از مسائل جدید این رشته تشكیل می دهد این مفاهیم مصداق دارد همانگونه كه در صفحات قبل به روان شناسی رفتار مصرف كننده، روان شناسی بهره وری، ارتباط فروشنده و مصرف كننده روان شناسی مدیریت، فرهنگ مشتری مداری، استراتژی های بهره وری و ... مورد بحث قرار گرفت. این مسائل هم امروزه كه تعاریفمان از موفقیت شغلی دستخوش تغییر شده علاقه ویژه ای را به خود جلب كرده است.
آبراهام. ك. كورمن. (1381) –
2-تعاریف متغیرها
الف: تعریف مصرف کننده:
به بیانی ساده و غیر تحلیلی، مصرف کننده فردی است که شما باید در برابر پرداختهای وی رضایتش را جلب کنید. پرداخت های مصرف کننده شامل همه ی آن چیزهایی است که برای او ارزشمند است مانند: پول، زمان، وقت و هر چیزی که برای او قابل مبادله باشد
جهت دریافت فایل روان شناسی رفتار مصرف كننده و عوامل مؤثر بر افزایش بهره وری در صنعتلطفا آن را خریداری نمایید