زمین و ماه
چكیده مطالب:
زمین یكی از بزرگترین سیارات خاكی است كه زندگی بر روی آن امكان دارد.هسته ی زمین از دو قسمت تشكیل شده كه یكی سخت و مركزی است و دیگری مذاب و گداخته است.لایه ی میانی زمین جبه نام دارد.دمای هسته ی زمین 6500 درجه كلوین است و انتقال گرما از هسته به صورت فوران مواد مذاب از كوههای آتشفشانی صورت می گیرد. تمامی اتفاقات زمین به دلیل جنبش های همرفتی درونی آن است؛ این جنبش ها یك میدان مغناطیسی پیرامون زمین به وجود آورده اند كه همین میدان باعث به دام افتادن ذراتی می شود كه از بادهای خورشیدی بوجود آمده اند.این ذرات در فضا در كمربند وان آلن به دام افتاده اند؛و چون ورود آنها به جو زمین با سرعت انجام می گیرد پدیدهء شفق قطبی اتفاق می افتد.زمین شناسان با مطالعهء زمین لرزه ها توانسته اند اطلاعاتی دربارهء انواع امواج داخلی زمین بدست بیاورند.همچنین آنها توانسته اند تا علت وقوع زمین لرزه ها را پیدا و بررسی كنند.جو زمین از گازهای مختلفی انباشته شده است؛بعضی از این گازها بوسیلهء فعالیت های بشری بوجود آمده اند كه باعث از بین رفتن لایهء اوزون كه محافظ زمین در برابر اشعه های مضر خورشیدی است می شوند.ورود این اشعات باعث گرم شدن بیشتر زمین و در پایان از بین رفتن زندگی در سطح آن می شود.
اصل ماه از سنگ سیاه تشكیل شده است.سطح ماه بر خلاف سطح زمین فاقد آب و فشار یا جو است .هستهء ماه به شكل جامد است و به همین دلیل اصطلاح راكد را به آن اطلاق كرده اند.منجمان توانسته اند به كمك فضانور آپولو وسایلی را به سطح ماه ببرند و دربارهء لرزه های ماه تحقیق كنند؛آنها توانسته اند با آوردن سنگ هایی از سطح ماه اطلاعاتی دربارهء عمرش بدست آورند.نیمی از ماه هرگز به مقابل زمین نمی آید و همیشه پشت به زمین است،این نیمه همیشه تاریك است كه به آن نیمه maria می گویند.سطح ماه نیز از خاك و سنگ تشكیل شده است،اما عمق خاك ها بسیار زیاد است به شكلی كه توانسته اند دره ها و سراشیبی ها را پر كنند.عكس مشهوری از جای پای یك فضانورد در سطح ماه مشهود است.گفته می شود كه در گذشته هستهء ماه مذاب بوده است و آتشفشان های زیادی در سطح آن اتفاق افتاده است كه باعث بوجود آمدن پستی و بلندی هایی در آن شده است.منجمان هنوز دربارهء چگونگی تشكیل ماه بحث و مباحثه می كنند،آنها احتمال می دهند كه در اثر برخورد زمین با اشیاء بزرگتری قطعات كوچكی به وجود آمده كه یكی از آنها ماه است كه در مدار زمین قرار گرفته و حول زمین می چرخد.ماه از خود نوری ندارد و فقط نور خورشید را به سطح زمین منعكس می كند.
سیاره ونوس چرخش مخالفی دارد.(راه شیری)این مخصوص ونوس است،زیرا اكثریت دیگر سیارات و قمر های آنها همه تمایل برای چرخیدن در یك جهت یكسان را دارند. این عدم تبعیت ونوس از حركت در یك صفحه یكسان سرچشمه می گیرد؛چنانچه حركت دیگر سیارات از سیستم خورشیدی سرچشمه گرفته.عدم تبعیت ونوس ناشی از بقا و حفظ تكانهء زاویه ای است و منجر به یگانه بودن ونوس می شود.
زمین
زمین یكی از بزرگترین سیارات خاكی است.این تنها سیاره ای است كه روی سطحش دارای آب است و تنها سیاره ای است كه بقای زندگی در آن حتمی است.هسته زمین به طور یقین از دو قسمت تشكیل شده:قسمت درونی و محكم هسته و قسمت خارجی و گداخته هسته.هسته درونی تركیبی از آهن و نیكل است،حال آنكه هسته خارجی شامل سولفور است.این دو قسمت هسته چرخش با سرعت یكسانی را انجام نمی دهند؛قسمت داخلی هسته كمی سریعتر از قسمت خارجی آن می چرخد.چنانچه زمین به تدریج سرد می شود قسمت داخلی هسته رشد می كند و بزرگتر می شود.(شكل 8-3 )
شكل 8-3.سطحی از زمین
درجه حرارت یا دمای هسته زمین در حدود 6500 درجه كلوین است.(برای مقایسه:دمای سطح خورشید 5800 درجه كلوین است)این هسته گرمای خود را با واپاشی پرتوزا نگه داشته است.این گرما،از طریق حمل مواد مذاب،از عمق هستهء زمین به طرف جبه منتقل می شود .اینها یك جنبش همرفت هستند كه خیلی آهسته صورت می پذیرد و به چگالی درونی زمین مربوط است؛اما آنچه به طور محض می توان گفت این است كه:زمین لرزه،آتشفشان و حركت صفحات فلزی همگی به دلیل این جنبش های همرفتی درون زمین هستند.حركت یا چرخش این هسته فلزی یك میدان مغناطیسی پیرامون زمین ایجاد می كند.روی هم رفته شكل این میدان شبیه به میدانی است كه توسط یك میله مغناطیسی تولید می شود.(شكل 6-3)این میدان مغناطیسی وظیفه دارد كه از بادهای خورشیدی ذرات را به دام بیندازد و در محدودهء زمین نگه دارد.در فضا به جایی كه این ذرات به دام می افتند كمربندهای وان آلن گفته می شود.(وان آلن نام كاشف این مكان است)گاهی این ذرات از كمربندهای وان آلن جدا شده و به نزدیكی جو زمین یعنی قطب شمال یا جنوب می آیند و به دلیل داشتن سرعت اولیهء زیاد به هنگام ورود به جو زمین پدیده شفق قطبی را ایجاد می كنند.عمدتاْ در فضای پایین كمربند وان آلن و در حدود 4000 كیلومتر بالای سطح زمین تعداد مساوی اتم وجود دارد.در آسمان هم الكترون ها محصور شده اند،مكان آنها در حدود 16000 كیلومتر بالای سطح زمین است.
جهت دریافت فایل زمین و ماهلطفا آن را خریداری نمایید