بررسی پرتره در عکاسی ایران

بررسی پرتره در عکاسی ایران

بررسی پرتره در عکاسی ایران

تاریخچه تحقیقی:

عکاسی پرتره در ابتدای ورود صنعت یا هنر عکاسی به ایران به شکل کنونی که درجهان به آن پرداخته شده است نبوده، آنچه مسلم است عکاسی نه تنها در ایران بلکه در سایر نقاط جهان در ابتدا برای ثبت لحظه و نیز چهره بوده است در واقع در ابتدای تاریخ عکاسی باید گفته شود که اگر ازشخصی عکسبرداری می شده برای شناسایی و ماندگاری فرد در تاریخ بوده است.

ورود عکاسی به ایران نیز به دلیل آنکه از دربار آغاز شده به طبع آن در صدد ثبت و عکسبرداری ازشخص پادشاه و دیگر اطرافیان و نزدیکان او بوده است. بنابراین به صراحت می توان بیان کرد که تاریخچۀ ورود عکاسی به ایران موازی و منطبق با عکاسی پرتره می باشد حال ممکن است صورت این نوع عکاسی بیشتر به شناسایی بپردازد و کمتر به شخصیت پردازی فردی اشاره کند. کارعکسبرداری را ابتدا افراد و معلمینی که ازخارج به ایران آمده بودند مانند ریشارد خان و دیگر افرادی که درفصل اول به نام آنها اشاره شد انجام می دادند. اما بعدها با تعلیم ایرانیان و نیز خود شخص ناصرالدین شاه که به این هنر علاقه مند بود انجام شد به طوری که عکسبرداری از زنان حرم را شخصا خود شاه انجام داده بود. پس موضوع پرتره در عکاسی را نیز می توان جزء قدیمی ترین صورت ها و بخش های عکاسی در جهان وایران دانست.

تولد عکاسی پرتره به علت تولد موازیش با هنر عکاسی همانند این «هنر صنعت» رشد کرد و روبه تعالی گذاشت هرچند که در برحه‌هایی اززمان نیز عقب مانده است . به هرحال باید اشاره شودکه این نوع عکاسی ابتدا برای ثبت و شناسایی فردی صورت گرفته بود، اما باگذشت زمان و تعالیم مختلف عکاسی و حتی نیز با ورود و اضافه شدن ابزار عکاسی روبه رشد نهاد، و بعدها کاملتر شد، تصاویر و عکسها ابتدا فقط جنبه شنا ساگر داشت، اما بعدها استفاده از ابزار و نور در این نوع عکاسی دخیل شد، تاجایی که در بررسی برخی از عکسهای بدست آمده از تاریخ و دورۀ قاجار می توان به پرتره هایی رسید که ازلحاظ نورپردازی قوی کارشده است در رابطه با شخصیت پردازی در این نوع عکاسی باید گفت که شخصیت پردازی افراد ازروی روحیات و حالات درونی افراد (به جز درموارد معدودی که ممکن است برحسب تصادف صورت گرفته باشد) نبوده است، در واقع عکاس در ابتدای ورود این صنعت در فکر شناسایی سوژه مورد نظر و بررسی حالات وی نبوده است، شخصیت پردازی افراد کمتر با استفاده از حالات چهره و نور پردازی وی انجام می شد و بیشتر ما افراد را به واسطه ابزار همراهشان( تفنگ، عصا، چاقو، مدال و…) و یا لباس و پوشش آنها و …. می شناسیم، همچنین فرم ترکیب بندی سوژه در کادر مورد نظر نیز بیشتر با وسایل صحنه از جمله صندلی و گل و طاقچه و….انجام می شود که البته حال و هوای خاصی در کار ایجاد می کرده ولی ازسوی دیگر باعث تصنعی شدن و نیز یکی شدن ژست درتمامی یا اکثر عکسها می شد و باعث می شد که عکسها بیشتر تزئینی باشد، تا شخصیت پردازی شده، اما با گذشت زمان، شناخت ابزار، استفاده از نورپردازی، اما شکل عکسها تغییر می کند، حتی این پیشرفت تا جایی صورت می گیرد که نه عکاسی از دربار به محیط خارج راه پیدا می کند و شاید این امر خود مجالی باشد برای آنکه عکاسی پرتره سوژه های بیابد که خودشان هستند و در زیر لایه هایی از پوشش های تزئینی و ابزار زینت داده نشده اند و چهره ها حالات درونی و ویژگی های ذاتی و ناب خود را برای عکاسی به نمایش می گذارند،عکاس سوژه هایی متفاوت، از نقاط مختلف و در محیط ها ی گوناگون برا ی عکاسی می‌یابد. و با فضاهای مختلف آشنا می شود ودر این كشاكش خود نیز می آموزد و شاید این همه، عوامل پیشرفت عکاسی شناساگر به عکاسی پرتره باشند این مدت زمان یعنی از ورود عکاسی به ایران و درواقع دربار تامیان مردم و محیط اجتماعی تقریبا دو دهه به طول انجامید و اکنون ما می توانیم نمونه های مختلف از عکاسی پرتره که از عامه مردم ازجمله ، درویش ، رقاص، پیشه ور، اقوام، کودکان ، زنان و … گرفته شده است نام ببرم این عکسها در مجموعه های مختلف و آلبوم های گوناگون مرکز اسناد در ایران و نقاط مختلف دنیا موجود می باشد که در بعضی از موارد نام عکاس ذکر نشده و ما نمی‌دانیم عکاس آن چه کسی بوده است. درمجموع باید بیان شود با توجه به اسناد موجود و گردآوری اطلاعات در رابطه با این موضوع تاریخچه ورود عکاسی به ایران همسو، هماهنگ و درواقع منطبق می باشد.

فهرست مطالب :